Impermanent loss คือ ผลขาดทุนชั่วคราวที่เกิดขึ้นจากการที่เรานำเหรียญไปวางไว้เป็น Liquidity Provider ใน DEX ที่เปิดให้สามารถทำ Yield Farming ได้ ถือเป็นความเสี่ยงสำคัญที่จะเกิดขึ้นกับผู้ที่ลงทุนใน DeFi คำกล่าวที่ว่าการทำฟาร์มเป็นการลงทุนที่ไม่มีความเสี่ยงจึงไม่จริงเสมอไป
ก่อนที่จะไปทำความเข้าใจว่า Impermanent loss คือ อะไร ต้องทำความรู้จักกลไกของการทำ Yield Farming กันก่อน กล่าวคือผู้ลงทุนจะต้องฝากสกุลเงินดิจิทัลที่เป็นคู่เหรียญลงไปใน Pool ที่ DEX นั้นๆเปิดขึ้น
คู่เหรียญดังกล่าวอาจจะเป็น Stablecoins ด้วยกันเช่น USDT-BUSD หรือจะเป็น Stablecoins คู่กับเหรียญที่ราคาขึ้นลงเช่น USDT-BNB หรือจะเป็นคู่เหรียญที่ราคาขึ้นลงได้ทั้งคู่เช่น BNB-ETH
หลักการทำงานของ AMM หรือ Automatic Market Maker ที่ DEX สร้างขึ้นจะทำการ Balance มูลค่าของคู่เหรียญทั้งสองฝั่งให้เท่ากันอยู่เสมอและหากมูลค่าของเหรียญฝั่งใดฝั่งหนึ่งเปลี่ยนแปลงไปทั้งทางขึ้นและทางลง ระบบ AMM จะทำการ Rebalance มูลค่าของเหรียญให้มีความสมดุลกันตลอดเวลา
บทความที่เกี่ยวข้อง : 5 ความเสี่ยงของการลงทุน Yield Farming ใน DeFi
Impermanent loss จึงเกิดขึ้นในจังหวะที่ราคาเหรียญฝั่งใดฝั่งหนึ่งลดลงจนเกิดความไม่สมดุลทำให้ AMM ต้องปรับมูลค่าของเหรียญอีกฝั่งเข้ามาแทนที่ให้เกิดความสมดุลอีกครั้ง เท่ากับว่ามูลค่าเหรียญที่เรานำไปวางไว้ใน Pool ของฝั่งที่ราคาลดลงจะหายไป
ตัวอย่างเช่นหากเราฝากคู่เหรียญ USDT-ETH ลงไปใน Pool มูลค่า 100 USDT เท่ากับว่าเหรียญสองฝั่งจะถูกแบ่งเป็นฝั่งละ 50USDT เท่ากัน
ปรากฎว่าราคาเหรียญ ETH ในตลาดมีราคาลดลง เท่ากับว่ามูลค่าที่เคยเท่ากับ 50USDT จึงลดลงตามราคาในตลาด ระบบ AMM จะทำการเพิ่มเหรียญ USDT เข้ามาแทนที่เพื่อให้เกิดความสมดุล 50:50 อีกครั้ง
เท่ากับว่ามูลค่าเหรียญ ETH ที่เราเคยฝากไว้ตอนแรกจะไม่ใช่มูลค่า 50USDT อีกต่อไปเพราะถูกฝั่ง USDT เข้ามาแทนที่ หากเรานำคู่เหรียญที่ฝากไว้ใน Pool ออกมาในเวลานั้นเราจะขาดทุนทันที แต่ถ้ายังไม่นำออกมาก็จะยังไม่เกิดผลขาดทุนจริง ทำให้เราเรียกว่า Impermanent loss หรือผลขาดทุนชั่วคราว
วิธีการตรวจสอบมูลค่า Impermanent loss
เราสามารถตรวจสอบ Impermanent loss ได้ที่เวบไซต์ dailydefi.org กรณีที่ DEX ที่เราลงทุนด้วยไม่มีการแสดงผลขาดทุนชั่วคราวให้เห็น หรือจะใช้บริการแอปพลิเคชั่นกลางที่สามารถตรวจสอบ Impermanent loss ได้อย่างเช่น Jdiyield กับ Apeboard
บทความที่เกี่ยวข้อง : พรีวิว 7 DeFi Protocol สัญชาติไทยที่น่าจับตา
จะเลี่ยงการเกิด Impermanent loss ได้อย่างไร
ตลาดคริปโตมีความผันผวนที่สูง วิธีการที่จะเลี่ยงผลขาดทุนจาก Impermanent loss จึงมีวิธีการดังนี้
1. เลือกฟาร์มเฉพาะคู่ที่เป็น Stablecoins ด้วยกันเพราะเหรียญประเภทนี้ไม่มีความผันผวนอยู่แล้ว โอกาสที่เหรียญฝั่งใดฝั่งหนึ่งจะมีราคาที่เปลี่ยนแปลงไปจากอีกฝั่งมากๆแทบจะเกิดขึ้นได้น้อยมาก แม้การฟาร์มคู่ Stablecoins จะได้ผลตอบแทนน้อยแต่ก็มีความเสี่ยงจาก Impermanent loss ที่ต่ำ
2. เลือกแพลตฟอร์มที่สามารถเลือกสัดส่วนการวางเหรียญเป็น LP ที่ไม่กำหนดตายตัวที่ 50:50 ได้อยางเช่น Balancer เพื่อเป็นทางเลือกในการกำหนดกลยุทธ์การวางเหรียญ
3.เลือกคู่เหรียญที่น่าจะมีทิศทางไปในทางเดียวกันคือเวลาขึ้นก็ขึ้นพร้อมกันในระดับที่ใกล้เคียงกัน
การทำ Yield Farming จึงไม่ใช่การลงทุนที่ไร้ความเสี่ยงแต่อย่างไรเพราะมีโอกาสที่จะเกิด Impermanent loss ขึ้นได้ซึ่งจะทำให้ผลตอบแทนที่ได้รับจากการทำฟาร์มต้องเสียไปบางส่วน นี่คือความเสี่ยงที่ผู้ลงทุนใน DeFi ต้องคิดถึงเสมอ
** คอร์สออนไลน์ “มือใหม่เริ่มลงทุนสินทรัพย์ดิจิทัล” นอกจากเรียนทฤษฎีทางออนไลน์แล้วยังได้เรียนสดทาง Zoom กับผู้สอนทุกสัปดาห์อีกด้วย รายละเอียดคลิ๊กที่นี้
