แม้ว่าจะมีกราฟหลายประเภทให้เทรดเดอร์ได้เลือกใช้ แต่กราฟที่ใช้งานได้หลากหลายและเป็นที่นิยมมากที่สุดนั่นคือ กราฟแท่งเทียน (Candle Stick) ซึ่งถูกคิดค้นขึ้นมาโดยชาวญี่ปุ่นที่มีชื่อว่า Honma Munehisa เป็นเวลากว่า 300 ปีมาแล้วเพื่อใช้ในการวิเคราะห์ทิศทางราคาข้าว จนกระทั่งวิชาการวิเคราะห์กราฟแท่งเทียนได้ถูกนำไปพัฒนามาใช้กับการวิเคราะห์การลงทุนในที่สุด โดยมีจุดเด่นที่สามารถอ่านพฤติกรรมของราคาหุ้นได้
กราฟแท่งเทียน จะแสดงถึงการเปลี่ยนแปลงของช่วงราคาซึ่งประกอบไปด้วยราคาเปิด ราคาปิด ราคาสูงสุดและราคาต่ำสุด โดยสีเขียวแสดงถึงราคาปิดที่เป็นบวกและสีแดงหมายถึงราคาปิดที่เป็นลบ บางครั้งจะใช้สีขาวแทนสีเขียวและสีดำแทนสีแดง โดยกราฟแท่งเทียนจะประกอบไปด้วยส่วนที่แสดงราคาดังนี้
นอกจากนี้รูปร่างของกราฟแท่งเทียนยังบ่งบอกถึงแนวโน้มราคาดังนี้
Bullish Candlestick หรือแท่งเทียนขาขึ้น ราคาเปิดอยู่สูงกว่าราคาปิด แสดงว่ามีแรงซื้อเข้ามามากกว่าแรงขาย หากบอดี้ของแท่งเทียนยาวแสดงถึงแรงซื้อที่เข้ามาอย่างมาก
Bearish Candlestick หรือแท่งเทียนขาลงโดยราคาเปิดอยู่ต่ำกว่าราคาปิด แสดงว่ามีแรงขายเข้ามามากกว่าแรงซื้อ หากบอดี้ของแท่งเทียนยาวแสดงถึงแรงขายที่เข้ามาอย่างมาก
Doji หรือโดจิ คือราคาเปิดและราคาปิดมีค่าเท่ากันหรือใกล้เคียงกันแสดงว่ามีทั้งแรงซื้อและแรงขายเข้ามา ราคาหุ้นจะทรงตัว
นอกจากนี้รูปแบบหรือ Pattern ของกราฟแท่งเทียนจะบ่งบอกถึงแนวโน้มราคาทั้งขาขึ้นและขาลงรวมถึงบ่งบอกว่าทิศทางกำลังกลับตัว โดยมีรูปแบบที่น่าสนใจดังนี้
Hammer ในขณะที่แนวโน้มเป็นขาลงจะพบแท่งเทียนมีส่วนบอดี้เล็กๆและมีไส้เทียนยาวลงมาสองเท่าของบอดี้หรือยาวกว่า นั่นแสดงถึงราคาที่ปรับตัวลงมาแต่เริ่มมีแรงซื้อเข้ามาในตอนที่ปิดตลาดแล้ว แสดงถึงแนวโน้มที่ราคาจะกลับมาเป็นขาขึ้น
Inverted Hammer ในขณะที่แนวโน้มเป็นขาลงจะพบแท่งเทียนมีส่วนบอดี้เล็กๆและมีไส้เทียนยาวขึ้นไปสองเท่าของบอดี้หรือยาวกว่า นั่นแสดงถึงราคาที่ปรับตัวลงมาแต่เริ่มมีแรงซื้อเข้ามาในตอนที่ปิดตลาดแล้ว แสดงถึงแนวโน้มที่ราคาจะกลับมาเป็นขาขึ้นเช่นกัน
Hang Man ในขณะที่แนวโน้มราคายังเป็นขาขึ้นจะพบแท่งเทียนมีบอดี้เล็กและมีหางยาวลงมาเป็นสองเท่าของบอดี้หรือยาวกว่า รูปแบบนี้แสดงถึงทิศทางราคาที่กำลังจะพลิกกลับมาเป็นขาลง
Three Black Crows หรืออีกาสามตัว สังเกตุได้ง่ายหากเห็นพบแท่งเทียนสามแท่งเป็นสีแดงติดต่อกันและราคาปิดลดลงต่ำลงเรื่อยๆเป็นขั้นบันไดจะเป็นการยืนยันแนวโน้มราคาขาลงชัดเจน
Three White Soldiers ตรงข้ามกับอีกาสามตัว เมื่อแท่งเทียนสามแท่งเป็นสีเขียวติดต่อกันสามแท่งและราคาปิดสูงขึ้นเรื่อยๆจะเป็นการยืนยันแนวโน้มราคาขาขึ้นชัดเจน
Morning Star เกิดแท่งเทียนสามแท่ง แท่งแรกเป็นสีแดงยาว แท่งที่สองเกิดช่องว่างของราคาลงมาเป็นแท่งเล็กๆต่ำกว่าราคาปิดของแท่งแรก แท่งที่สามเกิดช่องว่างราคาขึ้นมาเป็นสีเขียว แสดงถึงราคาลงมาจนถึงจุดต่ำสุดและกำลังจะเป็นขาขึ้น กล่าวคือราคาหุ้นถูกขายอย่างหนักก่อนที่จะมีการพักตัวเพื่อที่จะเป็นขาขึ้นนั่นเอง
Shooting Star ในขณะที่ราคายังเป็นขาขึ้น พบแท่งเทียนสีแดงมีบอดี้เล็กๆและมีหางยาวเป็นสองเท่าของบอดี้ แสดงถึงราคาหุ้นที่กำลังเป็นขาขึ้นแต่เริ่มมีคนขายหุ้นจนเริ่มกลับทิศจากขาขึ้นเป็นขาลง
Evenning Star เกิดแท่งเทียนสามแท่ง แท่งแรกเป็นสีเขียวยาว แท่งที่สองเกิดช่องว่างของราคาขึ้นสีใดก็ได้ แท่งที่สามเกิดช่อว่างของราคาอีกครั้งลงมาเป็นสีแดง เป็นการแสดงถึงทิศทางราคาที่กำลังกลับตัวเป็นขาลง
ทั้งนี้รูปแบบของกราฟแท่งเทียนมีให้ได้ศึกษาเป็นจำนวนมาก ที่ได้ยกมาเป็นเพียงแค่บางส่วนเท่านั้น
บทความอื่นที่เกี่ยวข้อง : 12 ข่าวเด่น ตลาดหุ้นไทย ปี 2562
